Kişilik Gelişimi

S.Freud

E.Erikson

Kişilik

• Bireyi diğer bireylerden ayırt e
den, tutarlı olarak

sergilenen, bireye özgü özellikler bütünüdür.

• Kişilik gelişimi, bireyin sosyal ve fiziksel çevresi

içinde tutarlı olarak gösterdiği kişilik

özelliklerinin oluşumudur.

Kişilik Gelişimi

• Kişilik gelişiminde, doğuştan gelen; genlerle, ana

babalardan çocuklara geçen özelliklerle, çevresel

etmenler etkili olmaktadır.

Freud’un Kişiliğin Yapısı, Örgütlenmesi ve

Gelişimine İlişkin Kurumsal Yaklaşımları

• Topografik Kişilik Kuramı

• Yapısal Kişilik Kuramı

• Psikoseksüel Gelişim Kuramı

Topografik Gelişim Kuramı

• Bu kuram bireyin bilişsel etkinlikleriyle ilişkili

olup, insan davranışlarının bilinçten öte, bilinç

altı ile ilişkili olduğunu vurgular.

• Freud, bireyin çeşitli bilişsel etkinliklerinin

bilince uzaklıklarını saptamayı amaçlamış ve

bilişsel içeriklerin belirli biliş bölgelerinde

bulunduğunu söylemiştir.

Topografik Kişilik Kuramı

• Bilinç: Bireyin herhangi bir anda farkında

olduğu yaşantılarının bulunduğu bölgedir.

• Bilinç Öncesi: Bireyin ancak dikkatini zorlayarak

hatırlayabildiği yaşantılarının bulunduğu

bölgedir.

• Bilinç Dışı: Bireyin farkında olmadığı, dikkatini

zorlasa bile bilince çıkaramadığı,

hatırlayamadığı olayların barındığı bölgedir.

Yapısal Kişilik Kuramı

• Freud Topografik kuramın bazı hastalarında

yeterli olmadığından hareketle yeni bir kişilik

modeli daha geliştirmiştir.

• Bu modele göre kişilik, id ,ego, süperegodan

oluşmaktadır.

• Kişiliğin bu üç sistemi sürekli olarak birbiriyle

etkileşerek bireyin davranışlarını

yönlendirmektedir.

Yapısal Kişilik Kuramı

• İd: Kişiliğin ilkel yönünü oluşturmaktadır.

Daima haz ilkesine göre hareket etmektedir.

Gerçek dışı ve mantık dışı istek ve arzularla,

bireyin içsel dürtülerinin her ne pahasına olursa

olsun derhal doyurulması doğrultusunda bir

işlevde bulunmaktadır.

• Freud’a göre yaşamın ilk günlerinde büsbütün

id’den oluşan ilkel yapı ayrımlaşarak ego ve

süperego’yu oluşturmaktadır.Yapısal Kişilik Kuramı

• Ego: Kişilik yapısının gerçeklik ilkesine göre

hareket eden ve kısmen de olsa bilinçli olan

bölümüdür.

• Kişiliğin idare meclisi gibi davranır.

• Ego, gerçekliğin sınırlarının zorlanmadan

bireyin içsel dürtülerinden kaynaklanan

ihtiyaçlarının uygun bir şekilde nasıl

karşılanacağını tayin etmektedir.

• Bireyin başını belaya sokmayacak çözüm

önerileri arar.

Erikson’un Psikososyal Gelişim Kuramı

3. Evre: Girişkenliğe Karşı Suçluluk Duyma (Üç

yaşından altı yaşına kadar olan dönem)

4. Evre: Başarıya Karşı Aşağılık Duygusu (Altı

yaşından on iki yaşına kadar sürer)

5. Evre: Kimlik Kazanmaya Karşı Rol Karmaşası

(On iki-On sekiz yaşları kapsar)

Erikson’un Psikososyal Gelişim Kuramı

6. Evre: Dostluk Kazanmaya Karşı Yalnız Kalma

(On sekiz-yirmi altı yaşları kapsar)

7. Evre: Üretkenliğe Karşı Duraklama (Orta

yetişkinlik yıllarını kapsar)

8. Evre: Benlik Bütünlüğüne Karşı Umutsuzluk

(İleri yetişkinlikteki yaşları kapsar)